https://www.historyonline.co.in

Sunday, 14 November 2021

भारत की प्रमुख बहुउद्वेशीय परियोजनाएँ

Ajit Sir Online Coaching JJawahar Navodaya vidyalaya Selection Test class 6

Multipurpose river valley projects in India

भारत की प्रमुख बहुउद्वेशीय परियोजनाएं

क्र. सं

परियोजना का नाम

नदी

लाभान्वित राज्य

उद्वेश्य

1.

दामोदर घाटी नदी परियोजना

दामोदर नदी

झारखंड , प. बंगाल

बाढ़ नियन्त्रण , सिंचाई , विद्युत् उत्पादन

2.

भाखड़ा नांगल परियोजना

सतलज नदी

पंजाब , हरियाना राजस्थान

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

3.

व्यास परियोजना

व्यास नदी

पंजाब,हरियाणा , राजस्थान

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

4.

कोसी परियोजना

कोसी नदी

बिहार , नेपाल

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई, बाढ़ नियन्त्रण

5.

नर्मदा घाटी परियोजना

नर्मदा नदी

गुजरात,मध्यप्रदेश,महाराष्ट्र ,राजस्थान

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

6.

माही परियोजना

मही नदी

गुजरात , राजस्थान

सिंचाई

7.

फरक्का बैराज परियोजना

हुगली नदी

प. बंगाल

सिंचाई , नाव परिवहन

8.

माताटीला परियोजना

बेतवा नदी

उत्तरप्रदेश , मध्यप्रदेश

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

9.

गंडक नदी परियोजना

गंडक नदी

बिहार, उत्तरप्रदेश

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

10.

थीन बाँध परियोजना

रावी नदी

पंजाब

सिंचाई

11.

रिहंद बाँध परियोजना

रिहंद नदी

उत्तर प्रदेश , मध्प्रदेश

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

12.

मयूराक्षी परियोजना

मयूराक्षी नदी

प. बंगाल

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

13.

चम्बल परियोजना

1. जवाहर सागर बाँध –राजस्थान

2. राणा प्रताप सागर बाँध –राजस्थान

3. गांधी सागर बाँध – मध्यप्रदेश

चंबल नदी

राजस्थान , मध्यप्रदेश

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई, मृदा संरक्षण

14.

हीराकुंड बाँध परियोजना

महानदी

ओड़िसा

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

15.

नाथपा –झाकरी परियोजना

सतलज नदी

हिमाचल प्रदेश

जल विद्युत

16.

तुंगभद्रा परियोजना

तुंगभद्रा नदी

कर्नाटक , आंधप्रदेश

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

17.

नागार्जुन सागर परियोजना

कृष्णा नदी

आंध्रप्रदेश

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

18.

कोयना परियोजना

कोयना

महाराष्ट्र

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

19.

रामगंगा परियोजना

रामगंगा

उत्तराखंड

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

20.

तिहरी बाँध  परियोजना

भागीरथी नदी

उत्तराखंड

जल विद्युत्

21.

सलाल परियोजना

चिनाब नदी

जम्मू -काश्मीर

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

22.

घाटप्रभा परियोजना

घाटप्रभा  नदी

कर्नाटक

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

23.

मालप्रभा  परियोजना

मालप्रभा  नदी

कर्नाटक

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

24.

पंचमपाद परियोजना

गोदावरी   नदी

आंध्रप्रदेश

सिंचाई

25.

अलमट्टी बाँध परियोजना

कृष्णा नदी

आंध्रप्रदेश , कर्नाटक , महाराष्ट्र

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

26.

मैटूर परियोजना

कावेरी नदी

तमिलनाडु

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

27.

श्री शैलम परियोजना

कृष्णा नदी

आंध्रप्रदेश

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

28.

इडुक्की परियोजना

पेरियार नदी

केरल

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

29.

निजाम सागर परियोजना

मंजरा नदी

आन्ध्रप्रदेश

जल विद्युत्

30.

शिव समुद्रम परियोजना

कावेरी

कार्नाटक

जल विद्युत्

31.

शरावती परियोजना

शरावती नदी

कर्नाटक

जल विद्युत्

32.

राजघाट परियोजना

बेतवा नदी

मध्य प्रदेश , उत्तर प्रदेश

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

33.

उकाई परियोजना

ताप्ती परियोजना

गुजरात

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

34.

स्वर्ण रेखा परियोजना

स्वर्ण रेखा

झारखंड

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

35.

कोयल कोरो परियोजना

कोयल नदी

झारखंड

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

36.

तवा परियोजना

तवा नदी

मध्य प्रदेश

सिंचाई

37.

छिबरो पन बिजली परियोजना

घाघरा नदी

उत्तर प्रदेश

जल विद्युत्

38.

पार्वती जल विद्युत् परियोजना

पार्वती नदी

हिमाचल प्रदेश ,हरियाणा ,दिल्ली

जल विद्युत्

39.

काकरापारा परियोजना

ताप्ती नदी

गुजरात

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

40.

पोंग बाँध परियोजना

व्यास नदी

हिमाचल प्रदेश

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

41.

दुलहस्ती परियोजना

चिनाब नदी

जम्मू-कश्मीर

जल विधुत

42.

तुलबुल परियोजना

झेलम नदी

जम्मू-काश्मीर

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई, जल परिवहन

43.

बगलीहार परियोजना

चिनाब नदी  

जम्मू-काश्मीर

जल-विद्युत्

44.

ऊरी परियोजना

झेलम नदी  

जम्मू-काश्मीर

जल विद्युत्

45.

तीस्ता परियोजना

तीस्ता नदी

सिक्किम

विद्युत् उत्पादन , बाढ़ नियन्त्रण

46.

पापनाशम परियोजना

ताम्र पर्णी नदी

तमिलनाडु

जलविद्युत

47.

पल्लीवासल परियोजना

मदिरापूजा नदी

केरल

जल  विद्युत

48.

थावर सिंचाई परियोजना

थान्वर  नदी

मध्य प्रदेश

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

49.

ओराई  परियोजना

ओराई नदी

राजस्थान

सिचाई

50.

रणजीत सागर बाँध परियोजना

रावी नदी

पंजाब

जल विद्युत्

51.

दुर्गापुर बैराज परियोजना

दामोदर नदी

प. बंगाल , झारखंड

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

52.

हिडकल परियोजना

घाट प्रभा नदी

कर्नाटक

जल विद्युत्

53.

कुंडा परियोजना

कुंडा नदी

तामिलनाडू

जल विद्युत् , सिंचाई

54.

कोलडैम परियोजना

सतलज नदी

हिमाचल प्रदेश

जल विद्युत्

55.

लक्ष्मी सागर बाँध  परियोजना

बेतवा नदी

उत्तर प्रदेश

विद्युत् उत्पादन , सिंचाई

 भारत और पड़ोसी देशों के साथ नदी परियोजना

क्र.सं.

परियोजना

नदी

देश

1.

चुखा जल विद्युत् परियोजना

वांगचू नदी

भारत-भूटान

2.

टाला परियोजना

वांगचू नदी

भारत-भूटान

3.

संकोश परियोजना

संकोश नदी

भारत-भूटान

4.

टनकपुर बाँध परियोजना

महाकाली नदी

भारत-नेपाल

5.

कोसी परियोजना

कोसी नदी

भारत- नेपाल

6.

पंचेश्वर परियोजना

महाकाली

भारत-नेपाल

7.

शारदा परियोजना

शारदा नदी

भारत- नेपाल

 भारत-पाकिस्तान के मध्य विवादित नदियाँ और जल विद्युत् परियोजनाएं

क्र.सं.

परियोजना

नदी

1.

दुलहस्ती परियोजना

चिनाब नदी

2.

सलाल परियोजना

चिनाब नदी

3.

किशनगंगा परियोजना

किशनगंगा नदी

4.

बगलीहार बाँध परियोजना

चिनाब नदी

5.

किरथई बाँध परियोजना

चिनाब  नदी

6.

सावाल कोट बाँध परियोजना

चिनाब नदी

 


No comments:

Post a Comment

Thanks

Chapter link

  Link: outcomes of Democracy   Link : Nationalism in India  Link :. Social Science study Materials class 10 Link : Social Science cl...